اداره کل دامپزشکی استان خراسان جنوبی

به گزارش روابط عمومی اداره کل دامپزشکی استان دکتر محمد علی بخشی معاونت سلامت اداره کل دامپزشکی استان به تشریح مهمترین بیماریهای دامی شایع و اقدامات پیشگیرانه و کنترلی آن پرداخت .
معاون سلامت دامپزشکی استان گفت این بیماریها علاوه بر زیانهای بهداشتی ، خسارتهای فراوانی به سرمایه های دامی کشور وارد میکنند .لذا
آگاه بودن دامداران از راههای پیشگیری از این بیماریها نقش بسزائی درکنترل بیماری دارد

 وی آموزش رعایت نکات بهداشتی و روشهای صحیح دامداری در کنار اقدامات کنترلی دامپزشکی از قبیل واکسیناسیون ، مراقبت از بیماری  ، نمونه گیری و ... را از مهمترین راههای پیشگیری از بروز بیماریهای دامی و و بیماری هایی مشترک بین انسان و دام  دانست .
بخشی گفت از مهمترین این بیماریها که میتواند باعث فلج شدن صنعت دامداری گردد میتوان به بیماریهای سل گاوی ، تب برفکی ، بروسلوز ، طاعون نشخوارکنندگان کوچک ، هاری ، آنتروتوکسمی ( زهره درد یا سرخ روده ) ، تب خونریزی دهنده کریمه کنگو ( CCHF ) و ... نام برد .

معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان به تشریح  تک تک بیماریهای فوق و راههای انتقال و کنترل آن  پرداخت :
بیماری سل گاوی :  بیماری سل یک بیماری عفونی مشترک و قابل انتقال بین انسان و دام بوده از این جهت پیشگیری از بیماری  دارای اهمیت فراوانی بوده  و عامل آن یک نوع باکتری می باشد.

راههای انتقال بیماری : 1- مهمترین راه انتقال بیماری ، وارد شدن دام مبتلا به گله ی سالم می باشد . 2- تغذیه دام های سالم با علوفه و آب آلوده به ترشحات دام مبتلا 3- استنشاق ذرات پخش شده در هوا در اثر سرفه گاو مبتلا
راههای پیشگیری از بیماری : از طریق انجام آزمایش تست سل (توبرکولیناسیون ) توسط کارشناسان شبکه های دامپزشکی و شناسایی و کشتار دام های آلوده

بیماری تب برفکی :  
عامل بیماری یک نوع ویروس با سویه های مختلف میباشد که دام های زوج سم را با علائم ایجاد تاول در دهان ،لثه ، سم و پستان دام و گاهی اوقات لنگش مبتلا نموده این بیماری  در بعضی مواقع باعث تلفات در دام ها به خصوص گوساله ها و بره ها میگردد  و در برخی مواقع باعث کاهش رشد دام و تولید شیر میگردد بنا بر این خسارتهای اقتصادی این بیماری قابل توجه می باشد . 
 راههای انتقال بیماری : ویروس از طریق بزاق ، شیر ، ادرار ، مدفوع و ترشحات بینی و چشم دام آلوده  وارد بدن دام سالم غیر واکسینه شده و دام را  مبتلا می سازد .  راه دیگر انتقال بیماری به صورت غیر مستقیم بوده و از طریق تردد های دلالان و واسطه گران ، خودرو های حمل شیر و یا کامیون های حمل علوفه می باشد .
 راههای پیشگیری از بیماری:
 1-واکسیناسیون 2- خرید و فروش و جابجایی دام ها با اخذ مجوز های بهداشتی قرنطینه ای دامپزشکی صورت پذیرد . 3- ضدعفونی وسایل نقلیه  4- خودداری از رفت و آمد های بین سایر دامداریها 5-  تخلیه کود  و ضدعفونی دامداری و قرنطینه دامهای تازه وارد به مدت سه هفته

بیماری بروسلوز (تب مالت) :

بروسلوز یکی از مهمترین بیماریهای مشترک بین انسان و دام است که در انسان سبب بروز تب مالت و در گاو و گوسفند میتواند موجب سقط جنین گردد .
راههای انتقال بیماری: از مهمترین روش انتقال بیماری مصرف شیر خام و فراورده های دامی الوده می باشد میکروب بیماری از طریق  تماس با جفت ، ترشحات رحمی ، جنین سقط شده و مصرف شیر دام های آلوده میتواند باعث ایجاد بیماری در دام و انسان گردد  . میکروب بیماری میتواند ار طریق  مخاط چشم ، زخم ها و پوست انسان باعث ایجاد بیماری در فرد سالم شود .
راههای پیشگیری از بیماری:
واکسیناسیون گوساله های ماده و گاو های بالغ مطابق با دستورالعمل های سازمان دامپزشکی توام با اجرای دقیق اصول بهداشتی و ضدعفونی اماکن دامی  ، خون گیری ، تست و شناسایی دام های مبتلا جهت کشتار از مهمترین راههای پیشگیری از بیماری می باشد .  

 بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک (PPR  )  :

این بیماری یک بیماری حاد ویروسی گوسفند و بز است که با تب بالا، اسهال  و زخم سطحی در محوطه ی دهانی مشخص میگردد .
راههای انتقال بیماری:
راه اصلی انتقال بیماری تماس مستقیم دام سالم با دام آلوده می باشد همچنین بیماری از طریق خوردن آب و علوفه آلوده منتقل میگردد .
راههای پیشگیری از بیماری:
واکسیناسیون دام های حساس ، خرید دام از مناطق عاری از بیماری  ، قرنطینه و ضدعفونی  واحد آلوده با ضدعفونی کننده های مناسب ، رعایت توصیه های کارشناسان دامپزشکی ، جلوگیری از خود درمانی توسط دامدار ، رعایت اصول بهداشتی در دامداریها 

بیماری هاری :
بیماری هاری یکی از مهمترین و خطرناک ترین بیماری های مشترک بین انسان و حیوان می باشد  با توجه به اینکه این بیماری هیچ درمانی ندارد لذا دانستن راههای انتقال و پیشگیری از بیماری بسیار مهم و ضروری میباشد . 
راههای انتقال بیماری:
تمام پستانداران شامل ( سگ ، گاو ، گوسفند ، بز ، خفاش و.... ) میتوانند به این بیماری مبتلا شوند از آنجایی که ویروس عامل  بیماری در بزاق حیوان هار وجود دارد  مهمترین راه انتقال بیماری به انسان و حیوان گزیده شده از طریق حیوان آلوده میباشد . چنگ زدن توسط گربه و آلودگی از طریق زخم و خراشهای پوستی نیز میتواند منجر به بیماری گردد .
راههای پیشگیری از بیماری:
از مهمترین راههای پیشگیری  از بیماری واکسیناسیون حیوانات مانند سگهای خانگی ،سگهای نگهبان و افرادی که با حیوانات سرو کار دارند قرنطینه حیوانات مشکوک به بیماری ، انتقال افراد گزیده شده به نزدیکترین مراکز درمانی  میباشد . 

بیماری آنترو توکسمی  :

راههای انتقال بیماری:
چرا در مراتع پر آب و دارای رشد سریع گیاهان ، تغییر جیره دام به صورت ناگهانی ، تغذیه از علوفه یخ زده علوفه دارای شبنم ، استفاده از کنسانتره بیش از حد در جیره غذایی و هر عاملی که باعث کندی دستگاه گوارش گردد .

راههای پیشگیری از بیماری:
واکسیناسیون دام ها و تکرار نوبت راپل ، جلوگیری از پرخوری دام ها ، تغییر جیره به تدیرج و بسیار آهسته  ضدعفونی و دفن بهداشتی  لاشه تلف شده و ضایعات  
بیماری تب خونریزی دهنده ی کریمه کنگو  :
یک بیماری ویروسی مشترک بین انسان و دام میباشد و چون این بیماری در انسان و دام واکسن ندارد دانستن راههای پیشگیری و انتقال بیماری دارای اهمیت می باشد .
راههای انتقال بیماری:
این بیماری از طریق گزش کنه های آلوده به دام  انتقال مییابد و بدنبال ذبح دام آلوده توسط انسان و عدم رعایت شرایط بهداشتی  ایجاد بیماری مینماید . 

راههای پیشگیری از بیماری:
سم پاشی جایگاه نگهداری دام جهت مبارزه با کنه
خودداری از دست زدن و یا کندن کنه از روی بدن دام
کشتار دام در کشتارگاه و جلوگیری از کشتار غیر مجاز 
استفاده از تجهیزات حفاظتی  ( ماسک ، دستکش و ... )حین کشتار
نگهداری لاشه دام به مدت 24 ساعت بعد از ذبح در پیش سرد

بخشی در پایان  گفت عزم و اراده همکاران بلند همت ما در زمینه كنترل بیماریها در کنار همکاری دامداران زحمتکش استان  بسیار قابل تقدیر بوده  وی ادامه داد توفیق عاری بودن و یا کم بودن کانون بیماری های دامی در استان خراسان جنوبی از بیماریهای دامی و مشترک  با برنامه ریزی درست و اجرای دقیق دستورالعمل ها توسط همکاران ستاد و شهرستانی میسر میباشد . هرچند كه تصور شرایط ایده آل با توجه به مشکلات ، نواقص و امکانات ناکافی كاملاً مقدور نیست لیکن امیدواریم که با استعانت از خداوند متعال  و همت بالای همکاران بتوانیم در پیشبرد اهداف سازمانی و پیشگیری از بیماریهای دامی و مشترک  فردایی بهتر از دیروز داشته باشیم .